Vooroordelen

Wanneer je een oordeel geeft over iemand of over een groep mensen, zonder dat je ze kent, noemen we dat een vooroordeel. Dat kan positief zijn: vrouwen zijn gevoelig, of negatief: vluchtelingen zijn profiteurs.

Vooroordelen maken de wereld overzichtelijk voor mensen. Vooroordelen helpen ons om snel te handelen als de situatie daar om vraagt. ‘Leeuwen zijn niet te vertrouwen’ is een vooroordeel en ook een goed advies.

We hebben allemaal vooroordelen, maar we zijn er niet mee geboren. Negatieve vooroordelen over groepen mensen zijn aangeleerd. Van ouders, vrienden en andere mensen om ons heen of van (sociale) media. We kunnen vooroordelen afleren door te onderzoeken hoe ze tot stand kwamen en wat we kunnen doen om ze te ontmaskeren. Eenvoudig is dat niet omdat ze gekoppeld zijn aan onze emoties. Einstein zei dat je makkelijker een atoom kunt splitsen dan iemand van vooroordelen afhelpen.

We kunnen vooroordelen afleren door iemand te ontmoeten. In het oud-Nederlands was een ‘moet’ een stempel of merkteken. Door iemand te ontmoeten, haal je de stempels van iemand af. Ontmoeten is ontstempelen.

Open staan voor mensen en een praatje maken. Even je eigen mening en je oordeel parkeren en vragen stellen. Diep inademen en de zaak van verschillende kanten bekijken. Dat werkt het beste tegen vooroordelen. Niet altijd gemakkelijk, maar het went snel, zeggen mensen die het regelmatig doen.

Verdieping

De Anne Frank Stichting maakt lesmateriaal en geeft workshops over vooroordelen en antisemitisme. Kinderen, jongeren en professionals niet vertellen wat ze moeten denken, maar uitdagen kritisch na te denken, staat centraal in deze activiteiten.
https://www.annefrank.org/nl/educatie/